Thư hàng tuần (số 4) 

Hà Nội, ngày 11 tháng 4 năm 2006

Chưa bao giờ tôi lại ngại viết đến như vậy. Mùa hè đã ập xuống với cái nóng hầm hập ghê người. Việc ngồi bên một cái máy tính có tiếng kêu lạch xạch rào rào, trong góc của một căn phòng hướng chính Tây, vào lúc nắng xiên khoai qua làn cửa gỗ mỏng… quả là xứng đáng với hai chữ “cực hình”. Ấy thế mà tôi đã hoàn thành gần hai cuốn tiểu thuyết của mình trong điều kiện như vậy đấy, xét ra nó cũng chẳng có gì quá kinh khủng tới độ làm nản sự háo hức được viết của tôi. Điều khiến tôi cảm thấy ngại ngần khi đặt tay lên bàn phím là một sự kiện khác, cũng khá nóng bức nhưng không ở gần tôi lắm. Nó diễn ra cách nơi tôi ở khoảng một ngàn năm trăm cây số về phía Nam, Cà Mau. Ở nơi đó, người ta đang “phê phán nghiêm khắc” một nhà văn, chị Nguyễn Ngọc Tư.

Tôi đã theo dõi khá đầy đủ diễn biến của câu chuyện kiểm điểm bất tận này và thấy hơi khó hiểu cho những suy nghĩ của một số người. Những người cho rằng Nguyễn Ngọc Tư “phản động” (chỉ vì đã dùng văn chương nói khái quát về những cái xấu còn tồn tại ở vùng đất quê hương chị) đã khó hiểu. Những người vì nhận được những nhận xét phiến diện kia mà đề nghị tổ chức kiểm điểm chị, rồi sau đó nói và viết những lời “vùi dập”(*) về chị cũng như tác phẩm của chị trên báo lại càng khó hiểu hơn. Không biết trước khi đưa ra quyết định cho cuộc họp kiểm điểm, trước khi trả lời phỏng vấn nói một cách gần như miệt thị về trình độ lớp 11 của Nguyễn Ngọc Tư, trước khi gọi tác phẩm mà chị đã kiệt sức vì viết nó là “vũng lầy” (*), những người đó có nghĩ đến những tổn thương mà người-phụ-nữ-viết-văn-chân-chất đáng tuổi con, tuổi cháu họ sẽ cảm nhận hay không?

Tôi đã đọc riêng file Cánh đồng bất tận cách đây vài tháng, sau khi click vào đường link nào đó bạn bè gửi. Tập truyện cùng tên cũng có mặt trên giá sách của tôi từ hơn hai tháng nay. Tôi đã đọc và xúc động với hầu hết các truyện trong tập. Tôi không nghĩ mình thích Cánh đồng bất tận hơn những truyện khác, chẳng hạn như Cuối mùa nhan sắc. Nhưng khi đọc những tin tức đầy những từ ngữ như "phản động", "phóng uế", những dòng “kết án” rằng Nguyễn Ngọc Tư với Cánh đồng bất tận đã “bắt đầu lưu vong”… tôi cảm thấy lo lắng thực sự. Một tác phẩm được viết hết sức nghiêm túc như vậy, một người viết có tâm như vậy mà còn bị như vậy, không biết bao giờ đến lượt mình? Và thế là tôi ngại viết! Nhưng cuối cùng thì vẫn ra được một bức thư cho tuần này. Tuần sau, nếu những tác phẩm nhạt nhẽo của tác giả nhí nhố là tôi vẫn bình yên, sẽ có thêm một bức thư, tôi hứa sẽ viết thật nên thơ!

Trang  

(*) Tất cả những từ trong ngoặc kép tôi đều trích dẫn lại từ những bài viết trên báo Tuổi trẻ. Xin đọc thêm link sau. 

Xem thêm: