Bình luận 

Phải lấy người như anh - Absolute feminity

Tác giả: Trà

Nên viết gì về một phụ nữ còn rất trẻ? Rằng cô ấy nhạy cảm, mới bước qua tuổi 23, và viết văn?

Nên viết gì về một tiểu thuyết nhỏ nhắn nằm gọn trong lòng bàn tay. Bìa đen, hình minh hoạ được làm rất chuyên nghiệp. Một tiểu thuyết vừa vặn ba trăm mười lăm trang giấy. 

Không giống như một hiện tượng. Và có lẽ, cũng không nên nói là hiện tượng, một từ gần như là "thời thượng" trong văn đàn Việt Nam hai ba năm nay. Không giống như một thông điệp với những ngõ ngách tầng sâu triết lý và trải nghiệm.

Là một niềm thích thú. Sự thích thú của một người đọc nữ đọc một nhà văn nữ. Sự thích thú của linh cảm phụ nữ đối chiếu trong linh cảm phụ nữ. Sự thích thú của bản năng phụ nữ được làm một phụ nữ.

Người viết, trong một cuộc trò chuyện nhỏ cách đây không lâu đã từng thổ lộ, với cô, viết văn là một sự thôi thúc, sự thôi thúc viết văn cho mình, cho mẹ, cho những người bạn gái, cho những người bạn đã quen lâu hay chỉ thoáng qua. Là sự thôi thúc của những suy nghĩ và bản năng phụ nữ, giận dỗi, bâng quơ, mơ mộng và khó hiểu. Cũng trong một câu chuyện nhỏ, tác giả đã từng nói: sách viết cho những phụ nữ văn phòng trong giờ ăn trưa.

Sách viết cho phụ nữ văn phòng đọc trong giờ ăn trưa có lẽ là một xuất phát điểm khá mới. Hay ít ra, làm cho người đối thoại cảm thấy thích thú, vì ít hay nhiều, nó chưa được chú ý trong giới xuất bản Việt Nam. Một nhánh của dòng văn học lãng mạn Anh cuối thế kỉ 18 và tách hẳn ra sau công cuộc giải phóng phụ nữ đầu thế kỉ 20, nở rộ trong những năm 60-70 với cuộc cải cách công nghiệp đẩy hàng ngàn phụ nữ ở các nước tư bản vào các công sở và xí nghiệp, bắt đầu cuộc sống độc lập và ý thức về tình yêu hiện đại. Nhánh văn học ấy đứng vững trên các bảng xếp hạng sách best-sellers với một đại diện hùng hậu những nhà văn nữ chuyên viết truyện tình cảm như Danielle Steel, Barbara Taylor Bradford hay Janet Dailey.

Một câu chuyện giải trí thuần tuý, một cốt truyện hoàn chỉnh, với những tình tiết và nút thắt. Hơn ba trăm trang sách với nhất nhiều lời thoại, những câu văn chắc gọn, và cảm giác thời gian trôi. Không những tự sự lững thững, không những ngưng đọng thời gian. Một cuộc sống hiện đại, và thực tế được xây dựng, nơi mà hàng ngàn người trẻ đang trên bước đường lập nghiệp, quay cuồng trong tình yêu, gia đình và những phức tạp của cuộc sống. 

Là một cuộc sống rất trẻ của những con người rất trẻ được tạo dựng. Một diễn đàn và những cuộc họp offline ngoài mạng. Hội chơi Vespa sành điệu trong ý thức. Hội nhiếp ảnh của những người không chuyên, nơi mà những sở thích cách đây hai mươi năm có thể coi là xa xỉ cho một tấm tem phiếu. Một cuộc sống hối hả với những phát triển quá độ và gấp gáp. Một Hà Nội hầm hập trong sức nóng và sức chứa. VÀ một tình yêu nồng nàn, day dứt, đầy éo le.

Không mới. Vẫn là một cốt truyện tình yêu. Nhưng không cũ. Cho một nhân vật nữ với tâm lý phức tạp và quá khứ trầy xước. Những mối quan hệ nguy hiểm, và một tình yêu ở một vị thế đảo ngược so với khuôn mẫu cũ. Cũng là không mới cho hình ảnh những người phụ nữ phải chịu nhiều mất mát. Nhưng là mới cho hình ảnh một người mẹ trong đêm lộng gió ở Sapa gọi con vào chải tóc, bên mảnh vỡ và người chồng không có tình yêu.

Cũng ở Phải lấy người như anh, người đọc gặp lại những nét lung linh của Sapa và Hội An. Sapa những đêm lộng gió, Sapa thị trấn mù sương, chôn vùi cuộc đời một người đàn bà và tái sinh cuộc đời một người đàn bà khác. VÀ Hội An, thị trấn cổ với những căn nhà không khép cửa, một ký ức tình yêu không có tuổi. Gặp gỡ, hội ngộ hay lại chia ly?

Điều cuối cùng, xoá đi những gấp gáp và đôi chút còn gắng gượng trong tạo dựng tình tiết ở Phải lấy người như anh, chính là một bản năng phụ nữ với những cung bậc phụ nữ thuần tuý. Cách giải quyết, lối tư duy và từng dòng văn thấm đẫm chất kể và chất thoại phụ nữ. Từng từ, từng chữ, làm người đọc nữ, như gặp lại mình ở một ngày nào đó trong cuộc đời mình. Cũng ở đó, trí tưởng tượng của người phụ nữ được thoả sức bay bổng. Một tình yêu nồng nàn lý tưởng, một cuộc sống hiện đại và độc lập, hay vượt ra ngoài một khuôn mẫu sẵn.

Phải lấy người như anh, không phải là hiện tượng, nhưng hoàn toàn là phụ nữ. Như một câu slogan của loại nước hoa mê đắm: Absolute Feminity.